Tu i teraz, najczęściej obecne jest ciało. I tylko ono, bo umysł wciąż błądzi w przeszłości i wybiega w przyszłość, jakby nieustannie chciał mieć wszystko pod kontrolą. Na pewno wiesz, o czym mowa, bo podobnie jak większość ludzi na całym świecie, ty również dajesz mu się przekonać, że tak właśnie wygląda odpowiedzialne życie. Musisz myśleć o tym, co będzie, planować, przewidywać, analizując jednocześnie to, co miało miejsce w przeszłości.
Chwila obecna – zagubione drzwi do prawdziwego życia
Gdy przyjrzysz się swojemu codziennemu zatroskaniu uważniej, okazuje się jednak, że tak naprawdę nie ma cię tu, gdzie toczy się prawdziwe życie. W dodatku często nie wszystko idzie tak, jak to sobie zaplanowałeś, a stres towarzyszy ci przez większą część dnia, nie pozwalając też spokojnie przespać nocy. W końcu przychodzi czas, gdy jesteś tak zmęczony codziennością, że nie masz ochoty na nic.
Niektórzy zastanawiają się w takich chwilach, o co tak naprawdę chodzi w życiu. Szczególnie wtedy, gdy osiągnęli wiele celów i zadowalający status materialny. Mimo to, nie potrafią uwolnić się od natłoku i gonitwy myśli, które nie pozwalają im cieszyć się tym, co mają.
Jeśli też od czasu do czasu zdarzają ci się takie chwile i podobne przemyślenia przewijają się przez twoją głowę, to może warto na chwilę się zatrzymać. Trudno jest bowiem coś dostrzec, będąc w nieustannym biegu. Musisz się zatrzymać, by móc odkryć zagubione albo zapomniane drzwi do prawdziwego życia. Kompasem, który może ci w tym pomóc, jest mindfulness.
Mindfulness – sposób na powrót do TERAZ
Pojęcie to staje się coraz bardziej popularne i coraz więcej osób korzysta z bogactwa korzyści, jakie ze sobą niesie. Trening uważności został opracowany w 1977 roku przez profesora Jona Kabata Zinna pod nazwą Mindfulness Based Stress Reduction, czyli Trening Redukcji Stresu. Używany był przez niego do leczenia chorób o podłożu nerwowym i do dziś jest dostępny w wielu amerykańskich szpitalach. W Polsce natomiast można go przejść między innymi na płatnych kursach.
Mówiąc w wielkim skrócie, praktyka uważności to obserwacja tego, co jest, ale bez oceniania. To świadome dostrzeganie tego, co się dzieje wtedy, gdy to się dzieje, bez oceniania i klasyfikowania. Gdy to robisz, również twój umysł zaczyna być w pełni obecny tu, gdzie jest twoje ciało. Ważne są tu nie tylko metody, ale też twoje nastawienie, stąd brak oceniania tego, co w danej chwili obserwujesz.
Praktykując mindfulness, niejako zatrzymujesz się, by zauważyć to, co dzieje się tu i teraz i doświadczyć tego wszystkimi swoimi zmysłami. Obserwujesz swój oddech, odczucia ciepła na skórze, odgłosy dobiegające z otoczenia, zapach i smak tego, co jesz, strukturę materiału swojego ubrania. Nie oceniasz tego i też nie walczysz z myślami, które się pojawiają. Raczej wychodzisz im naprzeciw, jedynie obserwując i pozwalając im odpłynąć. Nawet jeśli akurat doświadczasz czegoś nieprzyjemnego lub przygnębiającego, nie walczysz z tym, a jedynie dostrzegasz, co już samo w sobie jest procesem prowadzącym do zmiany.
W czym może ci pomóc praktyka uważności?
Mindfulness to technika, która redukuje skłonność umysłu do ciągłego reagowania na bodźce napływające ze świata zewnętrznego. Głównie te, które powodują i nasilają stres, napięcie emocjonalne, a nawet podtrzymują stany psychosomatyczne, w tym depresję, zaburzenia odżywiania czy zespół lęku uogólnionego.
Błądzenie myślami w przeszłości i wybieganie nimi w przyszłość sprawia, że omija cię spora część życia, które toczy się w chwili obecnej. Śmiało możesz to porównać do snu i choć żyje tak większość ludzi, nie znaczy to, że to twój naturalny stan. Na szczęście w każdej chwili możesz go przerwać i otworzyć oczy, w czym bardzo pomocna jest praktyka uważności.
Koncentrując się na tym, co jest tu i teraz i obdarzając to pełną akceptacji uwagą, coraz częściej świadomie wybierasz. Rzadziej bezmyślnie reagujesz, nie pozwalając tym samym decydować ludziom i zdarzeniom o twoim samopoczuciu czy zachowaniu.
Ze względu na korzyści, jakie ze sobą niesie, mindfulness stosowany jest w medycynie między innymi przy leczeniu:
- depresji,
- nerwicy,
- schizofrenii,
- problemów z relacjami społecznymi,
- nadmiernego stresu,
- stanów lękowych,
- chorób serca,
- nowotworów,
- chronicznego bólu,
- przewlekłego zmęczenia.
Pomaga też zredukować stres, poprawić koncentrację, znacznie zmniejszyć ilość natrętnych negatywnych myśli, lepiej radzić sobie z emocjami, poprawić pamięć oraz zwiększyć świadomość swojego ciała i jego potrzeb.