Oddech w sporcie ma ogromną moc. Jest swoistym pomostem pomiędzy ciałem a umysłem. Rola oddechu w sporcie jest ogromna, wykonywany prawidłowo, a co najważniejsze świadomie, wpływa na jakość stanu fizycznego, psychicznego i emocjonalnego zawodnika. Umożliwia uzyskanie optymalnego pobudzenia psychofizycznego zarówno podczas treningów, jak i na zawodach. Oddech jest nieodzownym elementem szkolenia mentalnego sportowca, stanowi podstawę relaksacji i treningu wyobrażeniowego.

Koncentracja – jaką rolę odgrywa tutaj oddech?

Oddech może dodać energii i wigoru. Pokonać zmęczenie. Pomóc w rozluźnieniu przetrenowanych mięśni. „Wyciszyć głowę”, oczyścić umysł ze zbędnych myśli. Pozwala uśmierzyć własne obawy i zachować spokój. Poprawia samopoczucie, prowadzi do wzrostu pewności siebie i wyższej samooceny. Poprzez oddech można opanować panikę w sytuacjach startowych, radzić sobie z emocjami, stresem i bólem. Ponadto oddech polepsza zdolność koncentracji. Wpływa również na dobry sen. 

Typy oddechów

Wyróżniamy trzy podstawowe typy oddychania: przeponowe, piersiowe i obojczykowe. Rola oddechu w sporcie jest niezmiernie istotna. Badania sugerują, że najlepszą techniką oddechową poprawiającą samopoczucie i wprowadzającą do relaksacji jest kontrolowane, rytmiczne oddychanie przeponą. Jest to oddech pełny i głęboki. W ten sposób naturalnie oddychają małe dzieci. Podczas oddechu wypinany jest brzuch, bez zauważalnej akcji klatki piersiowej, która ulega swoistemu rozszerzeniu, na końcu podnoszą się obojczyki. Podczas wydechu brzuch (opuszcza się powoli), klatka piersiowa i obojczyki wykonują ruch przeciwny. To zapewnia organizmowi maksymalny pobór tlenu, przy minimalnym wysiłku. 

Jak to działa? Oddychanie z wykorzystaniem przepony

Efektywny, kontrolowany oddech przeponowy polega na powolnym, równomiernym i spokojnym przepływie powietrza przez drogi oddechowe. Powietrze wciągane jest przez nos. Mięśnie brzucha powinny być rozluźnione, aby brzuch mógł się swobodnie rozciągać. Powietrze wciągane jest tak głęboko, jak to możliwe. Przepona pełni tu rolę pompy ssącej. Wydech następuje przez ściągnięte wargi. Powietrze wypuszcza się powoli, jednostajnie i do końca, ale bez wytężania się. W tej fazie przepona działa jak pompa tłocząca. Wydech jest dłuższy niż wdech. Idealne proporcje to wydech dwukrotnie dłuższy niż wdech. Ważne jest utrzymanie miarowego rytmu oddychania i  niewstrzymywanie oddechu. 

Jak to działa? Oddychanie z wykorzystaniem przepony sprzyja redukcji stresu poprzez wzmacnianie systemu nerwowego i rozluźnienie ciała. Ta technika służy nie tylko pozbyciu się napięcia, ale prowadzi też do oczyszczenia umysłu. Cała uwaga bowiem skupia się na oddechu. Na tym jak powietrze wpływa do ciała i wypływa z niego. 

Praca z oddechem

Oddychanie można ćwiczyć w dowolnej formie i w każdym miejscu. Praca z oddechem wymaga jednak cierpliwości. Nie można wykonywać ćwiczeń w pośpiechu. Ważna jest systematyczność w treningu. Korzystnie jest ćwiczyć codziennie lub co drugi dzień przez kilka – kilkanaście minut. Oddech jest podstawą treningów mentalnych m.in.: relaksacji i wizualizacji.

Źródło: Weller, S., (2003). Oddech, który leczy. Gdańsk: GWP