Trudno powiedzieć, czy tak jesteśmy zaprogramowani na zwycięstwo i sukces, że nie dopuszczamy do siebie myśli o porażce, czy może problem leży w rozumieniu samego słowa, którym określana jest przegrana. Niemniej jednak, trudno znaleźć człowieka, który w swoim życiu choć raz jej nie doświadczył.
Psychologia porażki w sporcie pomaga radzić sobie w tych trudnych dla zawodnika chwilach. Uczy jednocześnie, jak radzić sobie w przyszłości. Ta, jak łatwo się domyślić, z pewnością nie będzie wolna od wyników dalekich od tych, jakie sobie wyznaczył.
Droga do zwycięstwa i porażki, zaczyna się w głowie
Gdy na świecie sportowcy pobijają kolejne rekordy i osiągają wyniki, które jeszcze nie tak dawno wydawały się czymś niemożliwym, naukowcy zastanawiają się, co o tym decyduje. W swoich rozważaniach coraz częściej skłaniają się ku tezie, że to sfera mentalna jest kluczowym elementem, decydującym o zwycięstwie lub porażce. Nierzadko jest tak, że zawodnicy ćwiczą na tym samym sprzęcie, stosując te same metody i trenują w taki sam sposób, a jeden osiąga mistrzowskie rezultaty, gdy tymczasem drugi nie jest w stanie tego zrobić. Trening mentalny pomaga zintegrować całe ciało z tym, o czym przekonany jest ich umysł. To zaś wystarczy, by w decydującym momencie, przechylić szalę zwycięstwa na swoją stronę.
W tego rodzaju praktyce, liczy się rozwijanie koncentracji i wyznaczanie celów. Ważne jest też budowanie pewności siebie oraz co bardzo ważne, radzenie sobie zarówno ze zwycięstwem, jak i z porażką.
Choć z czasem, zawodowi sportowcy radzą sobie z tym całkiem dobrze, to pomoc psychologa sportu, może im pomóc robić to jeszcze lepiej. Dzięki temu, będą oni mogli zdobywać dużo większe sportowe cele.
Psychologia porażki w sporcie – czyli jak sobie radzić, gdy niespodziewanie coś pójdzie nie tak
To, co w pierwszej chwili wydaje się nieoczekiwanym i pechowym zbiegiem niekorzystnych okoliczności, po głębszej analizie może się okazać logicznym następstwem wcześniejszych działań lub ich braku. Zwykle jednak, możesz to odkryć dopiero po porażce, która dobrze wykorzystana, staje się ważnym szczeblem na drodze sportowej kariery. Oto kilka podpowiedzi, jak to zrobić, by ten trudny moment, nie stał się dla ciebie ograniczeniem, ale zmotywował cię do bardziej wytężonej pracy.
Ucz się od najlepszych
Ci, których uznajesz za lepszych sportowców od siebie, też niejeden raz musieli podnosić się po zawodzie, który sprawili głównie sobie. Mimo to nie rezygnowali i szli dalej po kolejne zwycięstwa. Ucz się od nich i próbuj odkryć mądrość, którą kierowali się w tych trudnych dla nich chwilach porażki.
Zatrzymaj się i przeanalizuj, dlaczego tym razem się nie udało
Każda porażka to okazja do tego, by doskonalić swój sportowy talent. Analizując wyniki, zarówno te najlepsze, jak i najsłabsze, możesz uczyć się je poprawiać. Możesz też odkryć i eliminować błędy, które tak dużo cię kosztują. Na nowo przestudiuj swój plan treningowy, dietę i wszelkie okoliczności przygotowań do nieudanych zawodów. Może się okazać, że czegoś było za dużo, albo zbyt mało, byś mógł osiągnąć zamierzony cel. Analiza pomoże ci nie tylko zrozumieć, ale też zrobić wszystko, by nie powtórzyło się to w przyszłości.
Zmień to, co nie działania
Nie ograniczaj się tylko do wiedzy na temat przyczyn porażki, ale zmieniaj to, co nie działa. Nie tracąc z oczu celu, eliminuj błędy, poprawiaj technikę i zwracaj uwagę na reakcję swojego ciała. Ono nie jest niezniszczalne i może wystarczy częściej wsłuchiwać się w jego potrzeby. Zwiększasz tym samem jego szansę, by nie odmówiło posłuszeństwa w najbardziej kluczowym momencie.
Współczuj sobie
Psychologia sportu pomaga zwrócić uwagę na wewnętrzny dialog, który nieustannie toczysz sam ze sobą. Po porażce nie należy on do najprzyjemniejszych. Wręcz przeciwnie, zalewasz się falą samokrytycyzmu i oskarżeń. Nieustannie też wbijasz się w poczucie winy, które jak dobrze wiesz, jeszcze bardziej cię osłabia. Współczucie sobie to rozpoznanie wewnętrznego cierpienia i chęć pomocy sobie, połączonej z jak największym zrozumieniem.
Jednym z ćwiczeń, jakie swoim podopiecznym proponuje Amber Mosewich, adiunkt z dziedziny psychologii sportu na Uniwersytecie Alberty, jest napisanie do siebie notatki. Mają oni wyrazić w niej troskę, życzliwość i zrozumienie wobec siebie, jakby rozmawiali z serdecznym przyjacielem. Takim, który przeżywał taką samą jak oni sytuację. Okazuje się, że praktyka ta powoduje wzrost współczucia dla siebie i spadek obaw związanych z błędami, czy samokrytyką.
Wyciągnij z porażki jak najwięcej korzyści na przyszłość
Analizując zarówno przyczyny porażki, jak i swoją reakcję na nią, możesz zdobyć nieocenioną wiedzę. Pomyśl, patrząc na wszystko z perspektywy czasu i z dystansem, jak mógłbyś zareagować inaczej. Im wcześniej będziesz w stanie ogarnąć się pod względem emocjonalnym, tym szybciej przełączysz się na konstruktywne myślenie i wrócisz do treningów. Jeśli uznasz, że dana metoda radzenia sobie z emocjami może się sprawdzić, ćwicz ją codziennie. Kiedy bowiem zdarzy się kolejna przegrana, nowa reakcja stała się czymś naturalnym. W każdej chwili możesz skorzystać z technik, które oferuje psychologia porażki w sporcie. Z czasem staną się one stałym elementem twojej sportowej rutyny.