Demencja, inaczej otępienie, to choroba dotykająca głównie seniorów, która objawia się znacznym obniżeniem sprawności umysłowej. Pogorszeniu ulega koncentracja, zdolność do uczenia się, rozumienia a nawet orientacja w terenie. Z uwagi na wzrost średniej długości życia, można z całą pewnością stwierdzić, że większość z nas wcześniej czy później zetknie się z problemem demencji w bliższej lub dalszej rodzinie. Jak pomóc osobie, która cierpi z powodu tej choroby? Odpowiedzi znajdziesz w artykule!
Czym jest demencja? Jakie są jej objawy?
Otępienie wbrew pozorom nie jest osobną jednostką chorobową. Określa się ją za pomocą stopnia i rodzaju utraconych funkcji poznawczych – np. mowy, pamięci, wzroku. W związku z tym możemy wyróżnić otępienie w 3 stopniach nasilenia – lekkim, umiarkowanym i głębokim. Warto również wspomnieć, że otępienie to problem nabyty, czym różni się od niepełnosprawności intelektualnej (upośledzenia umysłowego). Dyskretne objawy przysparzają problemów diagnostycznych, dlatego powinieneś zgłosić się do lekarza, jeśli zauważysz zaburzenia zachowania u swoich bliskich. Na szczególną uwagę zasługują:
- częste powtarzanie pytań,
- zapominanie słów i mylenie znaczeń,
- błędy w pisaniu i liczeniu,
- problemy z pamięcią krótkotrwałą,
- zaburzenia orientacji i przestrzeni, zagubienie,
- trudności w zakupach,
- zmiany nastroju – drażliwość, agresja, płaczliwość, apatia.
Dlaczego chorujemy na demencję? – najczęstsze przyczyny
Zespół upośledzonych funkcji poznawczych najczęściej towarzyszy chorobom układu nerwowego, które dotyczą osób starszych, m.in. chorobie Parkinsona, Alzheimera, czy też chorobie Picka. Co więcej, na spektrum objawów może również wpłynąć tzw. demencja naczyniowa. Polega ona na stopniowym pogarszaniu się jakości naczyń w mózgu, co z kolei jest przyczyną udarów i mikroudarów. Jeszcze innym powodem okazuje się obecność w mózgu białek, zwanych ciałkami Lewy’ego. Ciałka te wpływają negatywnie na sposób poruszania się, mówienia i ogólne zachowanie.
Demencja może być również spowodowana:
- Licznymi urazami głowy u osób uprawiających sporty walki, boks, futbol amerykański;
- Uzależnieniem od alkoholu, narkotyków, marihuany oraz innych substancji psychoaktywnych;
- Guzami mózgu, neuroinfekcjami, chorobami demielinizacyjnymi (np. stwardnienie rozsiane).
Otępienie – diagnostyka
Tak naprawdę diagnostyka otępień rozpoczyna się już na etapie Twojej obserwacji. Fundamentem rozpoznania jest wywiad zebrany nie tylko od pacjenta, ale również od rodziny lub osób często przebywających w towarzystwie chorego. Lekarz ponadto przeanalizuje dotychczasową historię chorobową, zleci badania laboratoryjne i obrazowe. Wszystko uzupełni obiektywnymi skalami, pozwalającymi na ocenę funkcji poznawczych. Wstępnej oceny schorzenia może dokonać już lekarz pierwszego kontaktu!
Demencja – leczenie
Leczeniem otępień w zależności od ich przyczyny zajmują się lekarze specjaliści. W przypadku najczęściej rozpoznawanego otępienia typu Alzheimera, do dyspozycji pozostaje farmakoterapia. Leczenie najczęściej rozpoznawanych otępień z reguły nie wymaga hospitalizacji. Istnieją pewne ogólne zasady, które pomagają w egzystencji chorym:
- Regularny i powtarzalny rytm dnia ograniczy problemy z orientacją i uczeniem się nowych rzeczy;
- Wszelkie działania należy wykonywać powoli, w miarę możliwości ograniczyć napływ bodźców zewnętrznych – szczególnie hałasu;
- Bardzo ważna okazuje się aktywizacja społeczna, wdrażanie i utrzymanie aktywności fizycznej oraz intelektualnej;
- Podczas demencji chorzy mają tendencję do utraty na wadze, dlatego istotna jest zbilansowana dieta i terapia chorób towarzyszących w porozumieniu z lekarzem;
- Należy wykazać się daleko idącą cierpliwością, ponieważ chorzy bywają trudni w relacjach – podejrzliwi, czasem agresywni, stopniowo zamykają się w swoim świecie.
Złota dewiza – obserwuj swoich bliskich!
Osoby cierpiące z powodu otępienia (demencja) znajdują się na ogół blisko nas i to właśnie od nas zależy, jak szybko trafią do lekarza specjalisty. Czas odgrywa ogromną rolę! Pamiętaj, że w przypadku podejrzenia otępienia możesz zgłosić się po pomoc do lekarza psychiatry. Opieka nad chorym wiąże się z wieloma wyrzeczeniami, m.in. zaniedbaniem relacji we własnej rodzinie, utratą życia towarzyskiego czy nawet kłopotami ze snem. Opiekunowie, którzy spędzili z chorym kilka lat, sami potrzebują pomocy i terapii. Jeśli jesteś jedną z tych osób – nie czekaj i zgłoś się do MentalExpert!