Anoreksja i bulimia to bez wątpienia najbardziej popularne i rozpoznawalne zaburzenia odżywiania. Dotyczą głównie osób, które zbyt krytycznie oceniają swoją sylwetkę oraz ogólny wygląd. Jak pokazuje codzienna praktyka, nawet najbliższa rodzina nie jest w stanie zaobserwować rozwijającej się choroby. Tymczasem zarówno anoreksja, jak i bulimia bez odpowiedniego leczenia stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia i życia. W dzisiejszym artykule wyjaśniamy na czym polegają różnice w zaburzeniach odżywiania oraz jak zapobiec ich opłakanym skutkom.

Anoreksja i bulimia – podstawowa różnica

Anoreksja charakteryzuje się celową utratą masy ciała, mimo której chorzy nadal czują się otyli i funkcjonują w obawie o najmniejszy jej przyrost. Tymczasem masa ciała pacjenta z bulimią, choć waha się w zależności od okresu przejadania, oczyszczania i głodówki, zazwyczaj utrzymuje względnie stały poziom. Typowy anorektyk nie chce jeść, unika posiłków, usiłuje ukryć przygotowane już produkty. Natomiast pacjenci z bulimią miewają napady nieposkromionego głodu – ilości pokarmów, które są w stanie spożyć, bywają wręcz trudne do wyobrażenia. Często robią to wyjątkowo szybko i w całkowitym odosobnieniu. W poczuciu winy i wstydu prowokują następnie wymioty, stosują środki przeczyszczające i moczopędne.

Czy anoreksja może przejść w bulimię i odwrotnie?

Postawienie diagnozy jednego z zaburzeń odżywiania absolutnie nie wyklucza rozwoju innych przypadłości. Mimo, że oba opisywane problemy łączy nieprawidłowe żywienie, to jednak ich rozróżnianie jest niezwykle ważne. Wyobraźmy sobie sytuację, w której anorektyk stopniowo przybiera na wadze. Odczuwamy ulgę, widząc jak bliski zdrowieje. Radość może okazać się przedwczesna, ponieważ stosunkowo często dochodzi do konwersji zaburzeń. Na co powinniśmy zwrócić szczególną uwagę?

Bulimia – schemat zachowań

Zachowania, które mogą wskazywać na bulimię to przede wszystkim:

• jedzenie w samotności;
• spożywanie dużych ilości posiłków do uczucia dyskomfortu;
• wychodzenie do łazienki tuż po posiłku;
• wykonywanie dużej ilości ćwiczeń;
• izolacja społeczna, wycofanie;
• zmiany nastroju, niepokój, drażliwość, pobudzenie.

Anoreksja – typowe postępowanie

Na anoreksję może wskazywać m.in.:

• pomijanie posiłków;
• kłamstwa związane z ilością jedzenia;
• krojenie żywności na małe kawałki i długie przeżuwanie;
• częste rozmowy na temat wyglądu;
• ukrywanie ciała za pomocą obszernych ubrań;
• intensywne, katorżnicze ćwiczenia fizyczne.

Kogo dotyczą zaburzenia odżywiania?

Oba opisywane zaburzenia dotyczą w głównej mierze dziewczęta i młode kobiety, choć problem zaburzeń odżywiania zaczyna być coraz bardziej powszechny wśród mężczyzn. Do cech, które sprzyjają rozwojowi anoreksji możemy zaliczyć perfekcjonizm, wysokie ambicje, odpowiedzialność, potrzebę sukcesu, czy też niską samoocenę. Nie bez znaczenia pozostają czynniki rodzinne, takie jak nadopiekuńczość i nadmierne oczekiwania wobec dziecka. Bez względu na wiek i płeć podlegamy presji przez czynniki społeczno-kulturowe, w tym przede wszystkim propagowanie szczupłych i wysportowanych sylwetek. Bulimia ma bardzo podobną etiologię. Na szczególną uwagę zasługuje jednak depresja, niskie poczucie własnej wartości, nieregularność w spożywaniu posiłków oraz biologiczne zaburzenia ośrodka głodu i sytości.

Anoreksja i bulimia – możliwości terapeutyczne

W przypadku pojawienia się pierwszych niepokojących myśli dotyczących zdrowia danej osoby warto motywować ją do konsultacji psychiatrycznej lub psychologicznej. Pamiętajmy, że w szczególnych przypadkach objawy zaburzeń mogą być wynikiem innych chorób psychicznych. Z tego powodu każdorazowo zaleca się szczegółową diagnostykę. Właściwie postawione rozpoznanie stanowi bowiem wstęp do efektywnego leczenia. Postępowanie z chorymi na jadłowstręt i bulimię jest podobne i bazuje na unormowaniu zachowań związanych z odżywianiem się. W przypadku skrajnego niedożywienia związanego z jadłowstrętem konieczna bywa hospitalizacja. U chorych znacznie odwodnionych, mających niedobory elektrolitów czy zaburzenia rytmu serca odbywa się ona na oddziałach internistycznych. W przypadku bulimii pacjenci zazwyczaj mogą być leczeni w warunkach ambulatoryjnych. Anoreksja i bulimia wymaga kompleksowego leczenia, które powinno obejmować psychoedukację, psychoterapię i niejednokrotnie farmakoterapię. Zadbaj o siebie i swoich bliskich – zgłoś się po fachową pomoc!