ADHD, czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi dla wielu kojarzy się wyłącznie z dziećmi, których zachowanie pozostawia wiele do życzenia. Tymczasem, jak dowodzą najnowsze badania naukowe, ta chroniczna przypadłość jest dziedziczna i dotyczy od 2 do 5% populacji dorosłych! Jednym z powodów zbyt rzadkiego rozpoznawania i leczenia ADHD u dorosłych jest dynamiczna zmiana spektrum objawów postępująca wraz z wiekiem. Na jakie zachowania warto zwrócić uwagę? Jak wygląda terapia ADHD u dorosłych? Przeczytaj nasze uwagi!
ADHD u dorosłych – etiologia zaburzenia
W oparciu o rozmaite badania można stwierdzić, że ADHD jest zaburzeniem, które występuje rodzinnie i ma charakter dziedziczny. Dotyczy między innymi zmienności w obrębie genów receptorów i transporterów dla dopaminy oraz serotoniny. Dodatkowo niezwykle ważne okazują się czynniki obecne w trakcie ciąży: ekspozycja na alkohol, nikotynę, substancje psychoaktywne, stres matki, czy też przedwczesny poród. Zarówno u dzieci, jak i u dorosłych jednym z głównych czynników tłumaczących ADHD są zaburzenia czynności mózgu.
Co predysponuje do utrzymywania się ADHD u dorosłych?
Istnieją pewne czynniki, które wskazują na ryzyko utrzymywania się ADHD w wieku dorosłym. Są to m.in.:
- duże nasilenie objawów pobudzenia w dzieciństwie,
- rodzinne występowanie zaburzenia,
- towarzysząca depresja i inne zaburzenia psychiczne,
- niekorzystna sytuacja społeczna.
Szacuje się, że na każde troje dzieci z ADHD u dwojga z nich zaburzenie pozostanie aktywne w okresie dojrzewania i dorosłości!
W jaki sposób objawia się ADHD u dorosłych?
O ile symptomy nadpobudliwości psychoruchowej wśród dzieci są powszechnie znane, o tyle brakuje świadomości i zrozumienia w kontekście osób dorosłych. Co więcej, objawy ADHD u dorosłych bywają niecharakterystyczne a przez to lekceważone i często złudnie usprawiedliwiane cechami osobowości. Rozwiejmy zatem wątpliwości – ADHD to zespół objawów, które znacząco utrudniają codzienne funkcjonowanie w życiu zawodowym i społecznym, co więcej absolutnie nie musi objawiać się pobudzeniem ruchowym.
Typowe zachowania dorosłego z ADHD
Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na przejawy impulsywności, braku koncentracji i nadmiernej aktywności. Może się to wyrażać np. w podejmowaniu pochopnych decyzji, wydawaniu pieniędzy w sposób nierozważny i impulsywny. Stosunkowo często dorośli z ADHD poszukują nowych, intensywnych doznań, rozpoczynają nowe projekty i aktywności, jednak szybko się nudzą i nie są w stanie wytrwać w postanowieniach. Niestety znudzenie rutyną odbija także się na stabilności miejsca pracy i tym samym kondycji finansowej. Utrudnione pozostaje również nawiązywanie i podtrzymywanie kontaktów międzyludzkich. Osoba z ADHD nie jest w stanie wysłuchać partnera, ma tendencje do przerywania, szybkiej utraty cierpliwości i wpadania w złość nawet z błahych powodów. Warto wspomnieć, że ADHD u dorosłych bardzo towarzyszy szeregowi innych zaburzeń psychicznych – od uzależnień (używki, hazard), po zaburzenia lękowe i afektywne.
Jak wygląda leczenie zaburzenia?
Wielopłaszczyznowa i kompleksowa terapia ADHD u dorosłych pozwala skutecznie poprawić jakość życia. Początkowo warto skupić się na poszukiwaniu współistniejących zaburzeń, aby nie ograniczać efektywności leczenia. Największą role odgrywa psychoterapia prowadzona przez doświadczonego specjalistę. To właśnie ona pozwala zrozumieć istotę problemu i z czasem umożliwia pokonywanie codziennych przeszkód. Podczas terapii pacjent uczy się właściwej komunikacji, odpowiedniego planowania zadań, technik koncentracji i uwagi. Dzięki psychoedukacji osoba chora może też skuteczniej walczyć ze swoimi kompleksami, czy też dręczącym ją poczuciem winy. Psychoedukacja powinna objąć nie tylko osobę chorą, ale też jej rodzinę i najbliższe otoczenie. Dopuszcza się ponadto stosowanie leków stymulujących pod ścisłą kontrolą lekarza psychiatry. Niestety na ten moment nie podlegają one refundacji w grupie osób dorosłych.
Podsumowanie
ADHD dorosłych wciąż temat kontrowersyjny i rzadko rozpoznawany. Po kompleksowej diagnostyce warto podjąć się leczenia, by złagodzić uporczywe objawy, zrozumieć nie tylko chorobę, ale także samego siebie. Jeśli podejrzewasz u siebie lub u kogoś bliskiego niezdiagnozowane ADHD, zgłoś się do MentalExpert po fachową pomoc!