Zaburzenia odżywiania u nastolatków bardzo łatwo przeoczyć. To okres, w którym ciało młodego człowieka jest w fazie intensywnego rozwoju. Jedni bardzo szybko rosną i przy okazji tracą na wadze, inni nabierają bardziej męskich lub kobiecych kształtów. Niezależnie od zmian, przez jakie przechodzi twoje dziecko, powinieneś być czujny (nie należy mylić z przewrażliwieniem) i zwracać uwagę zarówno na zachowania związane z jedzeniem, jak i na wygląd twojego dziecka. Co konkretnie powinno cię zaniepokoić?

Rodzaje zaburzeń odżywiania — co może grozić twojemu dziecku

Jako rodzic zapewne słyszałeś o zaburzeniach odżywiania, o których też najczęściej się mówi. Jeśli jednak nigdy nie wchodziłeś w szczegóły i odpuściłeś sobie zainteresowanie tym tematem, to może warto do niego wrócić. Tym bardziej że choroby te wkradają się w sposób początkowo niezauważony i sieją zarówno w ciele, jak i psychice młodego człowieka coraz większe spustoszenie.
Oto cztery zaburzenia, o których na początek powinieneś dowiedzieć się najwięcej.

Anoreksja, czyli jadłowstręt psychiczny

To powolne, stopniowe zmniejszanie porcji żywieniowych z lęku przed przybraniem na wadze, a co za tym idzie przed otyłością. Twoje dziecko nie musi być grube, aby zachorować na anoreksję. Przyczyn, które stoją za tego rodzaju zaburzeniem, jest zwykle dużo więcej i nimi również powinieneś się zainteresować. Nieleczona anoreksja, wraz z upływem czasu sieje w organizmie człowieka coraz większe spustoszenie, co wynika ze spadku masy ciała oraz niedoboru substancji odżywczych, witamin i minerałów.

Bulimia, czyli żarłoczność psychiczna

Tego rodzaju zaburzenia nie rozpoznasz po szybkiej utracie wagi u twojego dziecka. W przeciwieństwie do anoreksji osoba cierpiąca na bulimię ma w miarę stabilną masę ciała. Nastolatkom również w tym przypadku towarzyszy lęk przed przytyciem, ale bronią się przed tym w inny sposób. Wkrótce po zjedzeniu posiłku prowokują wymioty, by jak najszybciej pozbyć się pokarmu. Wspomagają się przy tym środkami przeczyszczającymi oraz intensywnymi ćwiczeniami.

Kompulsywne objadanie się

Stresujące sytuacje w szkole, brak akceptacji siebie i swojego ciała, niska samoocena, czy problemy emocjonalne to tylko niektóre powody kompulsywnego objadania. Bardzo możliwe, że słyszałeś o zajadaniu stresu. Twoje dziecko też może tak mocno przeżywać wszystko, czego doświadcza na co dzień, że w końcu przestanie sobie z tym radzić. Zamiast jednak poprosić o pomoc, może zacząć ten stres zajadać. Błędne bodźce emocjonalne skłaniać je będą do spożywania zbyt dużych ilości pokarmu, przed czym nie będzie ono mogło się powstrzymać. Niestety, poprawa nastroju jest zwykle chwilowa, ponieważ zaraz po niej przychodzi poczucie winy, wstydu i przygnębienia.

Ortoreksja

Zaburzenia odżywiania u nastolatków przybierają również formę obsesji na punkcie zdrowego odżywiania i idealnej diety. Początkowo motywem może być pragnienie zadbania o swoje zdrowie, czy też prawidłowe odżywianie. I nie byłoby w tym nic złego, gdyby nie przybrało to skrajnej formy. Ta zaś przejawia się w postaci rygorystycznych i specyficznych zasad. To one określają, co twoje dziecko może zjeść, w jakich ilościach, w jaki sposób przygotowane oraz kiedy ma być zjedzone. Zarówno przygotowanie posiłku, jak i samo jedzenie staje się punktem centralnym w życiu osoby cierpiącej na ortoreksję. Wszystko inne z czasem przestaje się liczyć.

Tym, co jest najbardziej niebezpiecznie to coraz bardziej rygorystyczne podejście do diety i eliminowanie z niej kolejnych wartościowych produktów, które nie spełniają z góry przyjętych przez osobę chorą norm.

Jak rozpoznać zaburzenia odżywiania u nastolatków?

Jak już wspomnieliśmy, często trudno zauważyć pierwsze objawy zaburzeń odżywiania. Im więcej wiesz na ich temat, tym będzie ci łatwiej, dlatego nie żałuj czasu na zgłębienie tematu. Co zatem powinno zwrócić twoją uwagę i skłonić do podjęcia konkretnych kroków? Do najczęstszych objawów, w zależności od rodzaju zaburzenia, należą:

• Rzucająca się w oczy, radykalna zmiana nawyków dotyczących jedzenia u twojego dziecka, w tym rezygnacja z niektórych posiłków lub wybranych składników, dokładne przeżuwanie, coraz mniejsze porcje itp.
• Znaczny spadek masy ciała, mimo braku nadwagi u dziecka, czy problemów z układem pokarmowym.
• Bardzo ścisłe pod względem czasowym pory jedzenia, od których twoje dziecko nie chce odstąpić.
• Dużo większe niż do tej pory zwracanie uwagi na wygląd zewnętrzny, komentowanie nadmiaru kilogramów u innych, w tym członków rodziny, a przede wszystkim narzekanie na swoją wagę i twierdzenie, że jest się grubym.
• Nagłe, niespotykane do tej pory u twojego dziecka zainteresowanie gotowaniem, różnymi rodzajami kuchni i diet oraz próby kontroli nad przygotowywanymi w domu posiłkami.
• Zwiększona i coraz bardziej intensywna aktywność fizyczna ukierunkowana na utratę kalorii i wagę ciała, a nie na dobrą zabawę.
• Drażliwość na punkcie swojej wagi i wyglądu, szczególnie gdy jako rodzic zwracasz na to uwagę.
• Ukrywanie jedzenia lub jedzenie w samotności.

Jeśli nie wiesz, jak zachować się w sytuacji, gdy zauważysz tego rodzaju zachowanie u twojego nastoletniego dziecka, możesz poprosić o konsultację psychologiczną. Na początku bez dziecka, ponieważ musisz się dowiedzieć, jak przekonać je do skorzystania z fachowej pomocy.