Abulia, inaczej znana jako hipobulia, to stan, w którym brak motywacji i woli prowadzi do trudności w podejmowaniu decyzji i rozpoczęciu działań. Ten stan jest zazwyczaj spowodowany uszkodzeniem płatów czołowych lub wzgórza, często wynikającym z procesów patologicznych takich jak choroby naczyniowe, urazy lub guzy. Może również wystąpić jako objaw depresji lub schizofrenii. W celu diagnozy abulii konieczne jest odróżnienie jej od innych zaburzeń, takich jak mutyzm akinetyczny, katatonia i zespół zamknięcia. Czytaj więcej i dowiedz się jaki abulia ma wpływ na zdrowie psychiczne i jak ją wyleczyć.
Na czym polega abulia i jaki wpływ ma na zdrowie psychiczne?
Co ma wspólnego abulia, a zdrowie psychiczne? Jest ona objawem klinicznym występującym w przebiegu różnych jednostek chorobowych związanych ze zdrowiem psychicznym. Charakteryzuje się z tzw. brakiem woli i chęci. Osoby dotknięte tym problemem nie mają motywacji do wykonywania najprostszych czynności. To nie tylko brak zainteresowania bardziej złożonymi zadaniami, takimi jak wykonywanie codziennych obowiązków czy pracą zawodową, ale także uniemożliwienie sobie wykonywania banalnych aktywności, jak choćby zmiana pozycji ciała po dłuższym siedzeniu.
- Objawy towarzyszące abulii to:
- spowolnienie psychoruchowe,
- zanik reakcji emocjonalnych,
- brak chęci do działania i zanik inicjatywy,
- unikanie kontaktów społecznych i znaczne pogorszenie w komunikacji z innymi,
- trudności z podejmowaniem decyzji,
- kłopoty z koncentracją,
- bierność i obojętność.
Abulia prowadzi do utraty zainteresowania bardziej złożonymi i interaktywnymi formami aktywności, wpływa na wycofanie się z życia społecznego oraz spowalnia działanie w otaczającym nas świecie. Osoby cierpiące na ten stan nie inicjują działań, pozostają bierni i zobojętniali na to, co się wokół nich dzieje, pozbawieni jakiejkolwiek chęci do reakcji. Osoby chore nie wykazują żadnej inicjatywy. Są poddane temu, co się dzieje, nie mają chęci ani motywacji do jakiejkolwiek reakcji.
Abulia a zdrowie psychiczne – przyczyny
Specjaliści z dziedziny psychiatrii mają podzielone zdania dotyczące tego, czy abulię należy uznać za odrębną jednostkę chorobową, czy też jest ona raczej jednym z symptomów innych zaburzeń i chorób psychicznych. Objawy abulii są tożsame z tymi, które czasami dotyczą zaburzeń psychotycznych takich jak schizofrenia, nerwica i depresja. Abulia może również towarzyszyć chorobom zwyrodnieniowym układu nerwowego, na przykład chorobie Alzheimera i chorobie Parkinsona. Niekiedy jest również objawem demencji starczej.
Znane są także inne przyczyny abulii. Wśród nich wymienia się choroby somatyczne takie jak urazy mózgu, udar mózgu, choroby ośrodkowego układu nerwowego, nowotwory i guzy mózgu, zapalenie opon mózgowych oraz pląsawica Huntingtona.
Pacjenci często doznają braku motywacji do działania, zobojętnienia na bodźce płynące ze świata zewnętrznego w wyniku zażywania substancji psychoaktywnych. Takich jak narkotyki i dopalacze, po nadmiernym spożyciu alkoholu oraz na skutek spędzania długich godzin przed monitorem komputera (symptom osób uzależnionych od gier komputerowych i Internetu)
Abulia a depresja
Jak już wiesz, symptomy abulii mogą być integralną częścią obrazu klinicznego depresji, najbardziej rozpowszechnionego schorzenia psychicznego wśród pacjentów. Niestety, w wielu przypadkach ta dolegliwość pozostaje nierozpoznana, co skutkuje brakiem odpowiedniego leczenia. Dlatego warto poznać charakterystyczne oznaki depresji, aby w odpowiednim czasie skorzystać z pomocy medycznej. Objawy depresji obejmują:
- obniżony nastrój,
- stopniową utratę zdolności do doznawania radości i czerpania przyjemności z wcześniejszych źródeł (anhedonia),
- spadek energii i narastającą senność,
- ograniczenie aktywności życiowej oraz utratę wcześniejszych zainteresowań,
- trudności w podejmowaniu różnych działań prowadzące do ich zaprzestania – objaw abulii,
- upośledzenie zdolności koncentracji i uwagi,
- poczucie winy i obniżone poczucie własnej wartości,
- pesymistyczne podejście do przyszłości, czarnowidztwo,
- zaburzenia snu i apetytu.
Abulia a schizofrenia
Abulia jest także jednym z tzw. objawów negatywnych w przypadku schizofrenii, której towarzyszą zaburzenia myślenia i nieadekwatne postrzeganie rzeczywistości. Pacjenci cierpiący na schizofrenię mają zmienioną zdolność do oceny samego siebie, otoczenia i relacji z innymi ludźmi.
Obraz tej choroby obejmuje symptomy pozytywne i negatywne. Objawy pozytywne to omamy i urojenia, zwykle manifestujące się jako głosy komentujące zachowanie pacjenta lub prowadzące dialog z nim.
Natomiast symptomy negatywne związane są z zaburzeniami w postrzeganiu rzeczywistości oraz przekonaniami pacjentów. Abulia stanowi jedno z tych objawów, a obok niej można dostrzec anhedonię (brak zdolności do odczuwania przyjemności), bierność, apatię, zubożenie mowy, spowolnienie ruchowe i ambiwalencję.
Chorzy często skarżą się na trudności z koncentracją, uwagą i pamięcią, a ich nastroje są zmiennymi związanymi z doświadczanymi objawami. W wyniku tej choroby dochodzi do dezorganizacji psychicznej wpływającej na procesy myślenia i zachowanie pacjentów.
Metody leczenia
Proces leczenia abulii w dużej mierze zależy od jej źródła. Jeśli abulia jest objawem innej choroby, takiej jak schizofrenia lub depresja, to priorytetem jest leczenie pierwotnego schorzenia. Jednak niezależnie od przyczyny, psychoterapia odgrywa kluczową rolę w przywracaniu motywacji i poprawie jakości życia pacjenta.
Stan ten, który wymaga interwencji terapeutycznej. Chorzy stopniowo zaniedbują swoje codzienne obowiązki, a w zaawansowanych przypadkach nawet proste czynności, takie jak wstanie z łóżka czy przygotowanie posiłków, mogą stanowić nie lada wyzwanie.
Skuteczne leczenie często opiera się na połączeniu psychoterapii z farmakoterapią. Leki są zazwyczaj stosowane na początku terapii, aby pomóc w zwiększeniu motywacji i poprawie nastroju pacjenta. Jednak kluczowym elementem leczenia jest psychoterapia, która stopniowo uczy pacjenta wyznaczania sobie celów i realizacji prostych zadań, takich jak codzienne obowiązki.
Warto podkreślić, że niezależnie od źródła, jest to stan wymagający interwencji leczniczej. Osoby dotknięte abulią tracą nie tylko zainteresowanie otaczającym je światem, ale również podstawowymi czynnościami dnia codziennego.