Powszechnie dostępna wiedza na temat depresji w dużej mierze składa się ze stereotypów. Niemal każdy potrafi wymienić „typowe” symptomy m.in.: smutek, płaczliwość, czy też trudności w wykonywaniu codziennych obowiązków. Tymczasem – jak dowodzą badania – nawet u kilkunastu procent chorych depresja może przybierać nietypową postać. Nastręcza to trudności nie tylko samemu pacjentowi, ale również lekarzowi, który podejmuje się diagnostyki. Czym zatem jest depresja atypowa i jak wychwycić jej objawy u siebie lub bliskiej osoby?
Depresja atypowa – cechy epizodu
Należy mieć świadomość, że depresja atypowa ma pewne cechy podstawowe. Przede wszystkim, aby ją zdiagnozować, objawy muszą utrzymywać się co najmniej 2 tygodnie. Jest to główny element diagnostyki różnicowej z tzw. dystymią, do której rozpoznania upoważniają nas symptomy utrzymujące się nie krócej niż 2 lata. Wróćmy jednak do tematu – warunkiem diagnozy depresji jest utrzymywanie się u pacjenta co najmniej 3 wymienionych objawów przez okres przynajmniej 2 tygodni. Zwróć szczególną uwagę na:
- ciągłe odczuwanie zmęczenia, spadek energii i napędu, utratę dotychczasowych zainteresowań;
- zaburzenia koncentracji i uwagi;
- obniżony nastrój;
- niską samoocenę, pesymistyczne myśli;
- narastające poczucie winy;
- myśli samobójcze;
- zaburzenia snu – szczególnie nadmierna senność (hipersomnia);
- zaburzenia apetytu – szczególnie niepohamowany głód.
Każdy choruje indywidualnie, a różnorodność objawów niekoniecznie musi obejmować wszystkie wyżej wymienione. Jeśli czujesz, że możesz mieć depresję w jakiejkolwiek formie, czym prędzej zwróć się po pomoc do specjalisty.
Na czym polegają odwrócone objawy biologiczne?
Depresji atypowej można przypisać tzw. odwrócone objawy biologiczne, czyli odmienny od typowego sposób przejawiania się zaburzeń snu i apetytu. Chory może doświadczać epizodów objadania się, wybierając zwłaszcza słodycze. Jednocześnie, co charakterystyczne dla większości zaburzeń depresyjnych, osoby z depresją atypową mają mniej energii, w związku z czym ich poziom aktywności fizycznej spada. Niejednokrotnie prowadzi to do szybkiego przyrostu masy ciała. Dokucza również nadmierna senność, zmienność nastroju, np. jego obniżenie w określonych godzinach (szczególnie wieczornych).
Nadmierna senność – typowy objaw nietypowej choroby
U większości pacjentów, zaburzenia snu w przebiegu depresji polegają na bezsenności, problemach z inicjowaniem snu, bądź też wybudzaniem się przedwcześnie. Depresja atypowa objawia się natomiast hipersomnią, czyli nadmierną sennością. Pacjenci śpią nawet po kilkanaście godzin, a mimo to nieustannie czują się zmęczeni i ociężali, co prowadzi do drzemek w ciągu dnia. W depresji atypowej często występuje również rozregulowanie rytmu dobowego, np. tendencja do czuwania aż do późnych godzin nocnych i rekompensowanie tego spaniem w ciągu dnia.
Depresja atypowa – co jeszcze powinieneś wiedzieć?
Wielu badaczy uważa się, że depresja atypowa częściej współwystępuje z innymi zaburzeniami psychicznymi, takimi jak zaburzenia lękowe lub uzależnienia. Przyjęło się uznawać, że pierwszy epizod atypowej postaci występuje w młodszym wieku w stosunku do nawracających zaburzeń depresyjnych.
Depresja atypowa – leczenie
Podobnie, jak w przypadku leczenia innych zaburzeń nastroju, stosuje się farmakoterapię, często równolegle z psychoterapią. Takie rozwiązanie proponujemy w ramach diagnostyki i leczenia zaburzeń w Cetrum Medyczno – Terapeutycznym MentalExpert. Nie bagatelizuj swoich objawów – to może być depresja atypowa!