Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne OCD

Nerwica natręctw (OCD) jest zaburzeniem, w którym występują nawracające myśli natrętne, czyli obsesje, oraz natrętne czynności, czyli kompulsje. Natręctwa mogą pojawić się w każdym wieku, jednak zwykle pierwsze objawy występują już w okresie dorastania z jednakowym prawdopodobieństwem u kobiet i mężczyzn.

Predysponowane do wystąpienia nerwicy natręctw są osoby o pewnych szczególnych cechach osobowości (tzw. osobowość anankastyczna)

Na zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne skarży się statystycznie 2-3% społeczeństwa. U części osób natrętne myśli i czynności oraz określone rytuały pojawiają się już w dzieciństwie i towarzyszą im w dorosłym życiu.

Z uwagi na charakter natręctw, często ich bardzo intymną lub obrazoburczą tematykę, natrętne myśli i czynności bywają powodem do wstydu. Tym samym powodują u osób dotkniętych problemem niechęć do dzielenia się ich treścią. Mają problem w komunikacji zarówno z bliskimi, jak i terapeutami. Występowanie bluźnierczych czy seksualnych natręctw powoduje silny lęk i poczucie winy. Próby przezwyciężenia i stawianie oporu obsesjom i kompulsjom powodują nasilenie niepokoju. Powoduje to, że w efekcie problem narasta.

Aby rozpoznać zaburzenie obsesyjno-kompulsywne, natrętne myśli bądź natrętne czynności (albo też jedne i drugie jednocześnie) muszą występować przez okres co najmniej dwóch tygodni. Są odbierane, jako wypływające z własnego umysłu, a nie nasyłane z zewnątrz (to odróżnia OCD od urojeń „nasyłania myśli” w schizofrenii).

Nerwica natręctw ma charakter powtarzający się i nieprzyjemny. Próby przeciwstawiania się kompulsjom i obsesjom są nieskuteczne. Ich występowanie powoduje cierpienie pacjenta. Zakłóca również jego społeczne oraz indywidualne funkcjonowanie z powodu marnowania czasu.

Do najczęstszych natręctw u osób zgłaszających się po pomoc do psychiatry należą:

• natrętne sprawdzanie i zamykanie drzwi oraz okien,
• zakręcanie gazu i wody,
• gaszenie światła,
• wielokrotne mycie rąk wynikające z lęku przed zabrudzeniem i zarazkami.

Pomimo poczucia absurdalności, przymus wykonania tych czynności jest tak silny, że zakłóca rytm dnia. Powoduje np. spóźnienia do pracy lub szkoły, czasem wręcz uniemożliwia normalne życie i zmusza do izolacji.

Jeżeli:

• zauważasz w Twoim zachowaniu lub myślach „impulsy natrętne”,
• tracisz czas na wykonywanie bezsensownych rytuałów,
• analizujesz różne absurdalne scenariusze,
• odczuwasz nieokreślony wewnętrzny przymus,
• pojawia się niepokój, gdy próbujesz stawić mu opór i masz jednocześnie poczucie irracjonalności swoich działań…

Prawdopodobnie to nerwica natręctw.

Tematyka nawracających obsesji może być dla Ciebie wstydliwa, bo dotykać  może sfery seksualnej, bluźniercza – gdy jesteś osobą religijną, lub związaną z normami obyczajowymi. Na przykład myśl pojawiająca się u matki o możliwym zabiciu dziecka. Podobnie wyobrażenie o  zrobieniu komuś krzywdy czy też dokonaniu przestępstwa (np. u osoby zaufania publicznego).

Czasem dochodzi do absurdalnego zachowania związanego z przekonaniem, że mogą one zapobiec nieszczęściu lub wręcz katastrofie. Np. zjedzenie kilograma mąki, aby uchronić życie bliskich lub liczenie do tysiąca co 5, aby nie zachorować, lub zapobiec bliżej nieokreślonemu niebezpieczeństwu.

Tematyka obsesji jest bardzo różnorodna i w zasadzie nieograniczona. Wspólne dla wszystkich osób z zaburzeniem obsesyjno-kompulsywnym jest występowanie lęku i cierpienia związanego z ograniczeniami życiowymi powodowanymi przez natręctwa.

Leczenie nerwicy natręctw obejmuje farmakoterapię i psychoterapię. Często łączymy oba te oddziaływania aby podnieść jego skuteczność. Najczęściej stosuje się leki przeciwdepresyjne z grupy SSRI oraz SNRI, doraźnie leki przeciw-lękowe. Czasem dodatkowo leki przeciw-psychotyczne.

Najczęstszą formą psychoterapii  jest terapia poznawczo-behawioralna. Leczenie zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych jest na ogół długofalowe. Wymaga zaangażowania pacjenta, gdyż dość często objawy nawracają, mogą zmieniać się i nasilać.

Osoby cierpiące z powodu zaburzeń obsesyjno-kompulsywne na ogół późno i raczej rzadko, zgłaszają się po pomoc psychiatryczną. Pamiętaj, że z każdym, nawet najbardziej wstydliwym problemem, możesz zgłosić się po pomoc do lekarza psychiatry.

Jeśli dostrzegasz  u siebie niepokojące Cię objawy, które wyglądają jak opisana nerwica natręctw. Gdy masz wątpliwości odnośnie swojego samopoczucia,  bliskie Ci osoby niepokoją się Twoim zachowaniem, nie wahaj się. Warto byś skonsultował się z lekarzem psychiatrą. Zadzwoń pod numer telefonu 52 345 71 81.Umów się na wizytę w gabinecie psychiatrycznym w Bydgoszczy lub konsultację online.

Specjalista psychiatrii Marcin Koprowski odpowie na wszystkie pytania dotyczące zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych. Jeżeli masz jakiekolwiek objawy, które mogłyby Cię zaniepokoić, powodować dyskomfort lub wpływać na Twoją satysfakcję i zadowolenie z życia – skontaktuj się z MentalExpert.